Petrol piyasasının kabusu Hürmüz Boğazı tehlikede!

Dünyanın petrol tedarikinin yaklaşık üçte birinin geçtiği bu dar su yolu, Orta Doğu’daki petrol ve LNG üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına bağlıyor. Boğazın kapanması ihtimali, piyasalar için “en büyük kabus” olarak nitelendiriliyor ve petrol fiyatlarında önemli bir yükselişe neden oluyor.

Hürmüz Boğazı: Küresel Enerji Ticaretinin Kalbi

Hürmüz Boğazı, günlük 17-20 milyon varil ham petrol ve kondensatın küresel piyasalara sevk edildiği kritik bir deniz yolu. Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre, bu petrol hacminin yaklaşık %70’i Asya’ya ulaşıyor. Özellikle Çin, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Singapur, Tayland, Pakistan ve Filipinler, Hürmüz Boğazı’ndaki petrol tedarikinin ana alıcıları arasında yer alıyor.

Ayrıca, küresel LNG ticaretinin %20’sinin sağlandığı bu noktadan Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin LNG gemilerinin neredeyse tamamı uluslararası piyasalara ulaşıyor. Avrupa da Hürmüz Boğazı’ndan sağlanan LNG tedarikinin ana alıcılarından biri konumunda.

Artan Gerilim ve Piyasalara Etkileri

İsrail’in İran’a yönelik saldırıları, Hürmüz Boğazı’nın kapatılabileceği endişesini artırarak petrol ve doğal gaz fiyatlarını yukarı yönlü destekliyor. Çarşamba günü İngiltere Deniz Ticaret Organizasyonu (UKMTO), Orta Doğu’daki artan gerilimin kritik su yollarında askeri faaliyetleri tırmandırabileceği ve deniz taşımacılığını olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulunmuştu. Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO) uzmanları da benzer endişeleri dile getirerek, olası bir saldırının gerilimi tırmandırma ve deniz taşımacılığını doğrudan etkileme potansiyeline sahip olduğunu belirtmişti.

İran, daha önceki gerilimlerde Hürmüz Boğazı’nı kapatabileceği söylemlerinde bulunmuştu ancak böyle bir durum henüz yaşanmadı. Bazı analistler, İran’ın bu boğazı kapatmamak için güçlü ekonomik gerekçeleri olduğunu düşünüyor; zira ülkenin neredeyse tüm petrol ihracatı bu boğazdan geçmek zorunda ve Çin gibi önemli ticaret ortaklarının da petrol ithalatının büyük kısmı buradan sağlanıyor.

Boğazın Kapanması Halinde Petrol Fiyatlarında Büyük Sıçrama Beklentisi

Küresel Risk Yönetimi Araştırma Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, Hürmüz Boğazı’nın kapanmasının petrol piyasası açısından “en büyük kabus” olacağını ifade etti. Rasmussen, boğazın kapanması durumunda küresel petrol akışının %20’sinin etkilenebileceğini ve petrol fiyatlarının 100 dolara kadar çıkabileceği uyarısında bulundu.

Son saldırıların ardından petrol fiyatları gün içinde %7’den fazla yükselerek 73,58 dolara kadar çıktı ve yaklaşık 5 ayın en yüksek seviyesini gördü.

İsrail’in İran’a Yönelik Son Saldırıları

İsrail, bu sabah saatlerinde İran’ın başkenti Tahran, Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi ile Loristan ve Kirmanşah kentlerine saldırılar düzenledi. Saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami dahil üst düzey askeri yetkililer ile 6 nükleer bilim insanı hayatını kaybetti. İsrail’in Tahran’daki saldırılarında sivil yerleşim yerleri de vurulurken, çok sayıda sivil de yaşamını yitirdi.

Bu gelişmeler, Hürmüz Boğazı üzerindeki gerilimi ve küresel enerji piyasalarındaki belirsizliği artırmaya devam ediyor.